Onze oproep om uw verhalen rondom euthanasie in uw directe omgeving te delen, leverde binnen de kortste keren 148 reacties op. U heeft indrukwekkende verhalen aangeleverd die getuigen van betrokkenheid, warmte en van dankbaarheid over de manier waarop aan naasten ondanks vaak trieste omstandigheden een waardige oplossing kon worden geboden. De NVVE heeft de verhalen inmiddels gedeeld met de SGP, die op zoek was naar reacties om zodoende een vollediger beeld te krijgen van de huidige toepassing van euthanasie in Nederland. Wij hopen dat deze verhalen daartoe bijdragen.
Hartelijk dank voor uw medewerking.
Ingezonden brieven
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn moeder is in ’96 overleden na een slopende, pijnlijke en mensonterende ziekte.
Toen mijn vader in 2004 ongeneeslijk ziek werd verklaard, wilde hij niet hetzelfde zinloze proces moeten doormaken als mijn moeder, dus vroeg hij bij zijn huisarts om euthanasie.
Ik kan niet anders zeggen dan dat ik zeer dankbaar was voor, en zeer onder de indruk was van de zorgvuldigheid en de betrokkenheid en het respect die getoond werd tijdens de procedure die volgde.
Er werd ruim de tijd genomen (zeker 3 maanden) om dmv gesprekken te bepalen of mijn vaders doodswens oprecht was, of er geen sprake was van een depressie of van invloeden van buitenaf.
Nadat de huisarts overtuigd was kwam er de tweede (SCEN) arts in beeld, die ons geen van allen kende en daardoor totaal objectief kon oordelen.
Ook hij ging na onderzoek akkoord.
Dus de toestemming kwam, en dat gaf mijn vader enorm veel rust.
Hij kon zelf het moment bepalen dat het voor hem genoeg zou zijn, waardoor hij de laatste maanden van zijn leven nog in alle rust en ontspanning zijn leven heeft kunnen afsluiten. Bewust, helder van geest, vol overtuiging heeft hij die laatste periode met ons meegemaakt, tot hij voelde dat hij er klaar voor was.
Een dag en tijd werd voor een week later bepaald, toen kwam zijn huisarts bij hem thuis (waar hij al verpleegd werd door thuiszorg en zijn kinderen) en in ons bijzijn is hij rustig en vol overtuiging overgegaan.
Het was een prachtig, liefdevol, intiem en indrukwekkend moment.
Het is werkelijk de mooiste dood die je iemand kunt wensen.
Dit was een proces met zó veel waardering voor het menselijk leven, met zo veel humaniteit, met zo veel liefde en mededogen!
Ik heb niets anders dan respect en bewondering voor de huisarts, die dit zeker niet lichtvaardig deed(!) maar wel uit overtuiging dat dit het Goede was om te doen. Zoiets vergt moed!
Hoe is het mogelijk dat er anno 2017 nog mensen bestaan, die dit willen verbieden?
Euthanasie is – mits zorgvuldig uitgevoerd – de meest respectvolle en liefhebbende dienst die je een medemens kunt bewijzen.
K.Klein, Utrecht
Geachte Tweede Kamerleden,
Ik hoop dat jullie ook eens rekening houden met mensen die niets van welke geloven dan ook niets van doen hebben . Onlands moest ik lijdzaam toezien hoe mijn zus 6 weken in coma moest lijden en daarvoor maanden aan de chemo was ook lijden. Ik wens voor mij zelf dat ik zelf kan beslissen wanneer ik uit mijn lijden verlost word ik heb niet voor geboorte gevraagd en ben baas over mijn eigen lichaam. Ook heb ik ervaring met familie leden en vrienden die zelf het initiatief namen om uiteindelijk na veel lijden via euthanasie afscheid namen en hier heel gelukkig over waren.
Louis Habets, Brunssum
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn moeder kreeg, op 62 jarige leeftijd, borstkanker wat na een jaar uitgezaaid was naar longkanker.
In die tijd zou je met longkanker gewoon STIKKEN.
Gelukkig was er toen al een arts die adequate maatregelen nam zodat deze mensonterende fase aan mijn moeder voorbij ging.
Wettelijk was het niet in de haak maar menselijk gezien de enige eerlijke en positieve oplossing.
Erik
Erik, geldermalsen
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn vader is gestorven aan leukemie en heeft een krepeer-proces moeten doorstaan. Het was de laatste weken niet mijn vader meer.
Mijn moeder is gestorven aan allerlei ouderdomskwalen met uiteindelijk nierfalen. De laatste weken was zij niet meer onze moeder en wilde/kon alleen nog maar naakt liggen. De arts weigerde euthanasie ondanks haar oorspronkelijke wens. Het was het meest onterende wat wij als kinderen hebben beleefd.
Mijn zus is gestorven met euthanasie met eierstokkanker. Zij heeft waardig van iedereen afscheid kunnen nemen en de arts was in mijn ogen “de barmhartige Sameritaan” .
Oproep aan allen, om mensen waardig te laten sterven, waarom zijn dieren meer-waardig en mogen zij niet lijden, maar mensen schijnbaar wel.
Janka’45, Alkmaar
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn zusje leed aan ALS
Zij was alleenstaand.
Toen ze niet meer kon spreken, niet meer kon lopen en alleen nog maar vloeibaar voedsel met moeite weg kon krijgen, en steeds maar weer aan de goedwillende thuishulp moest uitleggen wat ze NIET meer kon, zei ze de strijd niet meer aan te willen.
Ze heeft na gesprekken met deskundigen en mensen die zij lief had en hoogachtte, besloten om euthanasie te vragen.
Ze heeft haar zaken geregeld, bewust van vrienden, familie en anderen afscheid genomen en in die tijd veel steun, respect, liefde en vriendschap ervaren.
Haar laatste dag is doorgebracht met het komen en gaan van vrienden, een laatste knuffel en een dronk op de toekomst.
Het was voor ons allen een mooie ervaring.
Aukje Glass, Alkmaar
Geachte Tweede Kamerleden,
In 2012 was mijn schoonvader (86) ernstig ziek. Hij had prostaat-, nier-, darm- en botkanker. Hij had nog een paar weken te leven en zou heel heel veel pijn hebben. Mijn schoonmoeder (85) was blind en compleet immobiel geworden. Ze wilde al een jaar absoluut niet verder leven. Maar omdat mijn schoonvader nog leefde ging zij ook nog door. In eerste instantie kwamen mijn beide ouders niet in aanmerking voor euthanasie.
Schandelijk en misdadig dat een overheid het liefst wil dat oude kwetsbare mensen op een onmenselijke manier aan hun einde moeten komen.
Na langdurig aandringen bij de huisarts kon de euthanasie voor mijn schoonvader geregeld worden maar mijn schoonmoeder moest maar versterven. Versterven betekent: Je zelf vergiftigen door niet meer te eten maar ook niet te drinken. Je nieren vallen daardoor uit en sterf je een langzame en pijnlijke dood.
De huisarts wilde niet eens met me praten. We hebben hem opgewacht in het appartement van mijn schoonouders en hem gevraagd of hij het iets comfortabeler voor mijn schoonmoeder kon maken. Waarop hij zei:”Ik ga niet zo maar iemand afspuiten”. Waarop ik zei: “Dat vroeg ik helemaal niet. Ik vroeg of u het comfortabeler voor mijn schoonmoeder kon maken”. Na een korte stilte ging hij naar mijn schoonmoeder en heeft haar Morfine en later ook Dormicum gegeven . Mijn schoonvader zou 4 dagen later om 14.00 uur geëuthanaseerd worden. Mijn schoonmoeder overleed die dag rond 08.00 uur. Ze hebben allebei gelukkig verder niet hoeven te lijden.
J.C. Klaasse Bos, Amsterdam
Geachte Tweede Kamerleden,
bij ons in de familie zijn 3 neven 30- , 45- en 59 jaar na een zeer zware lijdensweg aan de ziekte kanker, geholpen met euthanasie, om hun ondragelijk lijden weg te menen.
dus niet maar even, we hebben geen zin meer of die zijn oud genoeg, even opruimen
R. Vink, Voorbrug
Geachte Tweede Kamerleden,
Al heel lang heb ik voor mijzelf een euthanasieverklaring. De meeste ervaringen die ik in mijn nabijheid ken, zijn met palliatieve zorg. Dat is feitelijk een escape-route voor gevallen waarin artsen om wat voor reden niet mee willen of kunnen werken aan een concrete invulling van een vrijwillig levenseinde. De ervaringen daarmee zijn op zich goed en liefdevol, maar dat laat onverlet dat niemand zich vanuit welk standpunt dan ook mag bemoeien met mijn levenseinde als de tijd daar is. Niemand anders dan ikzelf bepaalt wanneer dat moment daar is. Euthanasie mag geen gunst zijn, maar moet een grondwettelijk verankerd recht zijn. Het hoort naar mijn overtuiging thuis binnen de godsdienstvrijheid. Net zoals SGP-ers ervoor kiezen om vanwege God’s wil een langzame, pijnlijke en ontluisterende dood te mogen hebben, mag ik zonder bemoeienis van wie dan ook kiezen voor een dood die past bij mijn levensbeschouwing. In mijn geval een dood die past binnen het nog al mens kunnen functioneren en bijdragen aan de maatschappij in de zin van iets voor anderen betekenen. Ik hoop dan ook dat SGP-ers zich bewust worden van het feit dat anderen hun mening niet delen en ze hun gedachtengoed niet aan anderen mogen opdringen. Als God liefde is, heeft hij ook voor mijn standpunt waardering en mededogen, net als hij dat heeft voor de SGP-ers.
Leon van den Berg, Zoetermeer
Geachte Tweede Kamerleden,
ik respecteer uw mening over euthanasie volledig maar heb een andere mening.Ik,en met mij velen,zijn van mening dat het een ieders eigen mening moet kunnen zijn om,door omstandigheden,het leven vrijwillig te kunnen beeindigen.Dat u hier tegen bent is uw eigen mening maar dan moet dit niet worden opgedrongen aan anders denkenden.
Uw partij is een betrekkelijk kleine dus de mening van een minderheid moet geen regel worden voor een hele grote meerderheid.
M.vr.gr.
a haasnoot, katwijk
Geachte Tweede Kamerleden,
In mijn nabije omgeving (mijn moeder) maak ik momenteel mee hoe het is om de vrijheid te hebben zelf over een levenseinde te beschikken. Iedereen waar we mee te maken hebben, van de NVVE, de thuiszorg en de artsen, zijn evenwichtig en zorgvuldig in hun handelen. Allemaal professionals die weten waar ze het over hebben en echt niet over een nacht ijs gaan. Het zou fijn zijn als deze mensen meer mogelijkheden krijgen om deze laatste levensfase nog beter te begeleiden. Ik bedoel daarmee dat zodra iemand met een diagnose die uitzichtloos is (zoals dementie) een Euthanasie verklaring indient bij de huisarts er een scenarts bij gehaald moet worden. Dat kost natuurlijk geld, maar onze kinderen moeten allemaal verplicht naar het consultatiebureau, waarom dat niet in de laatste fase van je leven ook een begeleiding naar de dood?
Laat euthanasie alstublieft een persoonlijke keuze zijn in een land waar religie als genoeg onrust veroorzaakt.
Mocht u behoeft hebben om meer over mijn verhaal te horen ben ik altijd bereid om deze toe te lichten.
Met vriendelijke groet,
Elsbeth Falk, architect AvB
Elsbeth Falk, Amsterdam