Onze oproep om uw verhalen rondom euthanasie in uw directe omgeving te delen, leverde binnen de kortste keren 148 reacties op. U heeft indrukwekkende verhalen aangeleverd die getuigen van betrokkenheid, warmte en van dankbaarheid over de manier waarop aan naasten ondanks vaak trieste omstandigheden een waardige oplossing kon worden geboden. De NVVE heeft de verhalen inmiddels gedeeld met de SGP, die op zoek was naar reacties om zodoende een vollediger beeld te krijgen van de huidige toepassing van euthanasie in Nederland. Wij hopen dat deze verhalen daartoe bijdragen.
Hartelijk dank voor uw medewerking.
Ingezonden brieven
Geachte Tweede Kamerleden,
euthanasie ik ben blij dat het er is als je heel ziek bent en je in het ziekenhuis
uit behandeld bend blijft de huis dokter over .wij hebben een uitstekende
dokter die ons goed gehopen heeft voor al mijn man want daar ging het om
medicijnen hielpen niet meer goed de huis arts kwam alledagen .dat was zo
fijn wat een steun daar konden we ook goed mee praten over euthanasie
toen mijn man niet meer verder kon was het heel fijn dat wij zo afscheid
van hem konden nemen hij heeft het zelf kunnen regelen hoe hij het wou
wat was dat mooi .en dat moet ook zo blijven dat we zelf kunnen
zeggen tot hier en niet verder een mooier afscheid bestaat niet
n meurs meijn, almere%20%20muziekwijk
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn vriend is in september 2015 overleden door euthanasie. Het ging allemaal zo rustig,zo ontspannen. Kaarsjes aan, mooi muziekje. Een hele week heeft hij naar dat moment toegeleefd na 13 maanden gestreden te hebben tegen kanker. Hij was op, hij kon niet meer en wilde niets liever dan rust/sterven. De huisarts kwam netjes op afgesproken tijd en alles is perfect gelopen met een glimlach op zn gezicht dat hij eindelijk van de pijn verlost werd is hij heel rustig heengegaan.
E. Sybrandy, Den%20Haag
Geachte Tweede Kamerleden,
Zeer Geachte Tweede Kamerleden. In 2004 heeft mijn vrouw “gelukkig” afscheid kunnen nemen van mijn zonen, kleinkinderen, mij zelf en de familie na 22 jaar slopende ziekte ( Rheuma ) , na totaal ruim 600 dagen in de St. Maartenskliniek in Nijmegen . We hadden het véél liever anders gezien, maar de ziekte was dermate slopend dat mijn vrouw Thea niet meer kon en ook niet meer wilde. Na medewerking van onze huisarts, reumatoloog en uiteraard ook de scenarts hebben we afscheid moeten nemen. Ik zelf heb ook al mijn wensen kenbaar gemaakt bij mijn huisarts en de NVVE voor het geval van……….. Beste Kamerleden, U moet dit zelf meegemaakt hebben en dan krijgen jullie ook meer begrip voor dergelijke beslissingen. Luister nu ook eens naar ONS. Met vriendelijke groeten Tonny ( 75 jaar jong )
Tonny Wilbers, Gennep
Geachte Tweede Kamerleden,
In november 2016 is een goede vriendin van mij geeutanaseerd. ik ben er bij geweest op haar verzoek, ik was ook mantelzorger voor haar.
Het heeft diepe indruk op mij gemaakt. Het was een door haar al in een vroeg stadium genomen besluit en alles is gegaan zoals zij het graag wilde en zoals het met de huisarts was afgesproken: bij volle bewustzijn ,waardig en met veel respect tussen haar en de arts. Zij is letterlijk met een glimlach overleden in een al ver gevorderd stadium van kanker, 80 jaar oud.
Anne Hendriks, Almere
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn man is in oktober 2016 overleden aan slokdarmkanker.
Hij heeft er alles aan gedaan om zo lang mogelijk te blijven leven, omdat hij van het Leven hield en zich gelukkig voelde.
Hij wilde Leven zolang het draaglijk was en mocht dit voor hem niet meer zo zijn geholpen worden d.m.v euthanasie.
Ik kom uit een tijd dat euthanasie niet bij je opkwam. Mijn moeder, die ook aan kanker is overleden, dacht dat zij moest lijden voor haar zondenl
Ik ben dit nooit vergeten, ook al is dit bijna 55 jaar geleden. Lijden om misschien in de hemel te komen, want zelfs dat was nog niet zeker!
Gelukkig dacht mijn man hier anders over en vroeg aan de huisarts hulp bij euthanasie, als het hem teveel werd.
Dat is gebeurd. Toen kwamen er echte engelen, gewone mensen weliswaar, maar die begrepen wat de ander voelde.
Ik vraag me dan ook af, waar iemand het recht vandaan haalt om dit te weigeren, of zo lang mogelijk uit te stellen.
Ik denk in gedachten aan mijn man, die zich zeker met de beslissing van anderen nooit zou bemoeien, niet uit onverschilligheid, maar uit respect voor de ander.
Ik kijk terug op een verschrikkelijke tijd, het gemis doet pijn en zal altijd blijven. Dat vind ik normaal en daar moet ik me doorheen slaan.
Zijn einde was goed, respectvol naar ons beide en vol Liefde door de artsen gedaan.
Mijn man was blij dat het zo ver was en zijn laatste zin was: ” ik hou van jou”!
Houdt u a.u.b. met andere dingen bezig en laat mensen zelf beslissen.
Natuurlijk zorgvuldig. Zorg dat mensen niet hoeven te lijden zoals mijn moeder, dat is in mijn ogen een misdaad!
Vriendelijke en lieve groeten,
Joke van Spellen
Joke van Spellen, IJsselstein
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn vader wilde euthanasie, maar toen zijn tijd er was ging het toch anders. Zijn huisarts was op vakantie en de vervanger wilde of kon dit niet. mijn vader is gestikt en dat is bij sommige van ons nog steeds een trauma. Ik heb het gelukkig niet gezien, maar heb er wel voor gestreden dat het bij mij moeder niet zo zou gaan. Zij kwam in een verpleeghuis terecht en ging aan het dementeren. Voor mij had ze ook eerder mogen gaan maar ze had geen verklaring en dit zo ook niet aangegeven bij ons. Toen het met haar echt niet meer ging, is ze mede door medicatie rustig ingeslapen. Ik was erbij en vond het ondanks het verdriet erg mooi. Nu ben ik diegene die een verklaring ga schrijven in de hoop dat als het straks met mij niet meer gaat, de politiek zo ver is dat ik mijn eigen beslissing kan nemen. Dit ook al met de huisarts besproken en dat alleen al voelde goed. Nu nog de verklaring schrijven en goed op papier zetten en hopen dat ik die voorlopig nog niet nodig heb. Als een kasplantje in een verzorgingshuis zitten, zou voor mij onverteerbaar zijn.
Antoinette, Beuningen
Geachte Tweede Kamerleden,
Help!!! Was ik eindelijk niet meer bang om (nog) ouder te worden, dreigt nu de euthanasie teruggedraaid te worden!!!!
Het kan toch niet waar zijn dat door één partij alles teniet wordt gedaan wat vorige combinaties hebben gedaan!!
Ik hoop in vrede te sterven en niet op mijn honderdste totaal vegetatief en herinneringsloos te overlijden en mijn nabestaanden in groot verdriet om mijn lijden te moeten achterlaten.
Een dier is soms nog beter af maar dat is toch ook een schepsel van Uw God!!
Ik ben katholiek opgevoed en ik heb nooit geleerd dat een mens moet lijden aan het einde. Ook deze nieuwe mogelijkheden zijn in mijn optie ontstaan door ingevingen van God aan de juiste mensen!
AUB draai geen goede dingen terug, elke tijd heeft zijn goede dingen en dit is er een van deze tijd.
Een bezorgde “onderdaan”
Kind van God, Dongen
Geachte Tweede Kamerleden,
Geachte Kamerleden,
Om u een vollediger beeld te geven van de toepassing van euthanasie in Nederland, wil ik graag mijn positive ervaringen met u delen.
In januari 2000 is mijn vader op de leeftijd van 53 jaar met behulp van euthanasie overleden. Ik was erbij toen hij stierf.
Lang voordat zijn maagkanker ongeneeslijk werd verklaard heeft mijn vader laten vastleggen dat hij in geval van nood graag van de mogelijkheid tot euthanasie gebruik maakt. Enkele jaren voor zijn eigen overlijden heeft hij zijn zuster aan kanker verloren. Zij woonde in de Verenigde Staten en haar stervensproces was (in zijn ogen) lang en onverdraaglijk.
Mijn vader heeft zijn wens al vroeg aan zijn drie kinderen, zijn vrouw, zijn moeder, en andere naasten te kennen gegeven. Niemand heeft hem in de weg gestaan. Ook bij zijn huisarts vond hij advies, steun en begrip.
Toen mijn vader’s kanker na enkele jaren strijd en meerdere operaties zich overal in zijn lichaam voortzette, en de dokters hem ongeneeslijk verklaarden, heeft hij opnieuw zijn wens naar iedereen uitgesproken. Het was niet alleen het fysieke lijden wat hij wilde voorkomen. Hij wist dat morfine veel pijn kan verzachten. Wat hij wilde vermijden was het psychische lijden. Hij voelde zijn ziekte als een groot falen: hij kon zijn kinderen niet verder zien opgroeien; hij kon zijn vrouw niet langer steunen; hij liet zijn moeder alleen achter. Hij voelde zich schuldig en wilde niet dat hij door ons moest worden verzorgd of dat wij hem in een palliatieve instelling zouden bezoeken. Hij was altijd een actieve man die anderen graag hielp; dat was zijn karakter en zijn kracht. Het idee dat hij weken of maanden in bed zou liggen en niet eens meer naar het toilet zou kunnen gaan was vreselijk voor hem. Zeker als de dood hoe dan ook onvermijdelijk was.
Op het moment dat de ziekte zo ernstig werd dat hij aan bed was gebonden, dat de dokter om de dag moest komen om liters tumorvocht af te nemen, dat hij hallucineerde van de koude koorts of van de medicijnen, heeft hij besloten dat het tijd was. Hij belde iedereen die hij aan zijn sterfbed wilde zien en maakte een afspraak met de huisarts.
Ik was gedurende de laatste dagen bij hem in huis en zag wat euthanasie voor hem betekende: opluchting en een klein beetje controle over de situatie. Hij kon een beslissing maken. Hij kon zelf zeggen: nu is het genoeg. Hij zou niet meer voor een urgent probleem naar een ziekenhuis vervoerd worden. En de mensen van wie hij het meest hield konden bij hem zijn. Zij hoefden niet uit bed gebeld te worden met de boodschap dat ze zich naar een ziekenhuis moesten haasten om afscheid te nemen.
Een tweede arts kwam op de dag voor zijn sterven. Ik was niet bij het gesprek, maar mijn vader zei dat het goed en professioneel verliep. Op de dag zelf nam mijn vader één voor één afscheid van iedereen. Er was geen paniek, geen haast. De huisarts kwam op de afgesproken tijd en vertelde op rustige wijze wat zij zou doen en wat er dan zou gebeuren. Hij zou slaperig worden. Zijn adem zou stoppen en uiteindelijk ook zijn hart.
Zijn kinderen, vrouw en moeder, zaten op en rondom zijn bed toen de arts vroeg of mijn vader er klaar voor was. Dat was hij. De arts heeft toen een injectie toegediend. En er gebeurde precies wat zij had voorspeld. Na een zekere periode heeft de arts de dood vastgesteld. De arts was na afloop ook zelf geëmotioneerd en we waren haar erg dankbaar dat ze dit voor onze vader (man, zoon) heeft willen doen.
Een stervensproces zal altijd moeilijk blijven voor de betrokkene en nabestaanden, maar euthanasie kan het proces wel verzachten. Het heeft ons de mogelijkheid gegeven rustig afscheid te nemen in de wetenschap dat hij niet te lang heeft geleden.
Ik spreek de sterke wens uit dat euthanasie in de toekomst een mogelijkheid blijft voor alle Nederlanders.
Met vriendelijke groet,
C.
In de e-mail naar de kamerleden heb ik mijn volledige naam vermeld.
Op deze website houd ik het liever anoniem.
Anoniem, Rotterdam
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn man heeft nu 4 jaar geleden euthanasie gehad.
Hij had darmkanker met netastasen in de lever. Hij geeft nog 2
1/2 jaar mogen leven. Toen was het op. Hij kon niet meer.
Mbv huisarts euthanasie. Prachtig gegaan. Bij het volle
Verstand. Ook nog een grapje. 2 Kinderen waten er ook bij.
Zo’n mooie dood. Jos wilde dit. Niet lijden tot het uiterste.
Het was anders misschien een week later gebeurd met nog
Meer aftakeling. Zo wilde Jos het!!!! Fantastisch dat dat zo kan.
Waar bemoeit iedereen zich mee !!!
Heft in eigen hand!!! Alsjeblieft.
Iedereen moet zoiets zelf kunnen en mogen beslissen.
Nelleke van der Zalm-van Seijst, Anersfoort
Geachte Tweede Kamerleden,
Mijn moeder is geboren op 6 mei 1926. Haar hele leven was zij, ondanks een armoedige jeugd en het verlies van haar vader als gevolg van tuberculose in de hongerwinter, iemand met een positieve instelling. Ondanks, of misschien juist wel dankzij deze positieve instelling heeft zij zolang ik haar gekend heb altijd aangegeven dat zij niet ‘als een kasplantje wilde eindigen’. Mijn moeder was en sterke persoonlijkheid die er heel erg op gebrand was de regie over haar eigen leven te behouden. Sinds de jaren zestig was mijn moeder aan een oor praktisch doof. In 1981 werd zij voor het eerst geconfronteerd met een serieuze chronische aandoening: hartproblemen. Positief als zij was heeft ze toen direct haar levensstijl omgegooid. Ze stopte direct met roken vanuit de gedachte “waarom zou ik aan de ene kant al die pillen slikken om in leven te blijven als ik aan de andere kant doorga met roken”. Nadat mijn vader in 1993 overleden was ging mijn moeder rond 2009 naar een verzorgingshuis dicht bij mij in de buurt. Met het stijgen der jaren kreeg ze steeds meer ouderdomsklachten. Ze was al in de 80 toen ze meer en meer last kreeg van scoliose wat gepaard ging met toenemende pijn en uiteindelijk ademhalingsproblemen. Ook was zij opeens, van de ene op de andere dag, het zicht in haar rechteroog kwijt als gevolg van trombose in het netvlies. Tot overmaat van ramp kreeg ze ook nog natte maculadegeneratie in haar linkeroog. Voor mijn moeder die van lezen en puzzelen hield (ze kocht op haar tachtigste haar eerste computer om online het nieuws te kunnen lezen en kruiswoordpuzzels te kunnen maken) was dit bijna het ergste dat haar kon overkomen. Toch, ondanks de hartproblemen, de pijn die ze had van de scoliose en de problemen met haar ogen bleef zij positief. Gedurende de tijd dat dit allemaal al speelde had mijn toenmalige schoonvader twee CVA’s gehad. Eerst een herseninfarct en een jaar later een hersenbloeding hadden zijn spraak en geheugen dermate aangetast dat hij rond 2006 in een verzorgingshuis opgenomen moest worden. Hij was motorisch nog redelijk goed maar had ernstige afasie en cognitieve problemen. In het verzorgingshuis zagen mijn vrouw en ik hem steeds verder achteruit gaan. Hij was bij vlagen depressief, werd opstandig. Op het laatst was hij ook volledig incontinent. Bij verschillende gelegenheden heeft hij bij ons, op zijn moeizame manier, aangegeven dat hij niet meer verder wilde. Omdat hij echter geen wilsverklaring had gemaakt en inmiddels door de meeste mensen niet meer begrepen werd was er niemand die hem kon helpen om zijn lijden te beēindigen. Uiteindelijk moest hij in 2014 overgeplaatst worden naar een verpleeghuis waar hij veertien dagen later overleed. Mijn moeder had dit uiteraard allemaal meegekregen en zij wilde absoluut niet zo eindigen. Ze had zelfs over de jaren heen al een verzameling pillen aangelegd waarmee ze zelf haar leven wilde beëindigen als zij het tijd vond. Op mijn advies is zij toen lid geworden van de NVVE, heeft een niet-reanimeren-penning aangeschaft en een wilsverklaring opgesteld die zij overhandigd heeft aan het verplegend personeel en aan haar huisarts. Haar huisarts vond het zeer verstandig dat zij de wilsverklaring opgesteld had. Ze zei letterlijk “ik zou willen dat meer oudere mensen dit deden. Het is goed om na te denken over wat je wilt zolang je dat nog kunt”. Mijn moeder, toen nog 88, zei dat ze hoopte de 90 te halen maar dan mocht het wat haar betreft wel over zijn. In november 2014 besloten mijn vrouw en ik om uit elkaar te gaan. We hadden nog wel vriendschappelijke gevoelens voor elkaar maar ons huwelijk was op. In Maart 2015 zijn wij officieel gescheiden. We hebben toen besloten om dit niet aan mijn moeder te vertellen; waarom zou je een 88-jarige met zo’n trivialiteit lastig vallen? Mijn ex-vrouw ging dus wekelijks mee naar mijn moeder en ook als we ter gelegenheid van haar verjaardag gingen wokken wat in de loop de jaren een traditie was geworden, ging mijn ex gewoon mee.
In juni 2015 kreeg mijn moeder een hoestje, ze was net 89 geworden. Het hoestje ging niet weg en mijn moeder werd steeds benauwder. Uiteindelijkwerd ze met spoed opgenomen maar op dat moment was het kwaad al geschied. Achteraf bleek dat mijn moeder als gevolg van hartritmestoornissen vocht vasthield achter haar longen waardoor ze niet goed meer kon ademen. Het zuurstofgehalte was gezakt tot onder de 70% waardoor mijn moeder hersenschade had opgelopen. Haar kortetermijngeheugen was vrijwel volledig aangetast. Toen ze een paar dagen later uit het ziekenhuis kwam kende ze vrijwel niemand meer in het verzorgingshuis. Al vrijwel direct gaf ze aan dat ze niet meer verder wilde. Omdat pas na een aantal maanden duidelijk zou worden of de schade blijvend zou zijn of dat er nog iets van herstel zou kunnen optreden was dit geen optie. De maanden die volgden waren zwaar, voor ons maar vooral voor haar. Iedere ochtend werd ze wakker om daarna direct weer naar bed te gaan. Voor ons en het verplegend personee zaten er uren tussen, voor haar: niets. Het opstaan werd direct gevolgd door het naar bed gaan. Daar tussen zat niets: vergeten. Ze raakte ook allerlei spullen kwijt en dan voornamelijk zaken die belangrijk waren voor haar zoals haar gehoorapparaat, haar brillen en brillenkokers en niet te vergeten de afstandsbediening van haar televisie. Uiteraard vonden wij deze spullen meestal weer terug als we gingen zoeken. Mijn moeder verstopte alles zelf maar vergat dit vervolgens. Na verloop van tijd begon mijn moeder ook ‘s nachts te dwalen. Ik werd op een gegeven moment ‘s nachts gebeld dat ze zoek was. Toen ik bij het verzorgingshuis aankwam lag ze helemaal doorweekt (het regende pijpenstelen) in een ambulance. Pas nadat ze mijn stem gehoord had kwam ze terug van waar ze in haar gedachten ook was. Ze had geen idee wie ze was of waar ze was. Een paar weken later werd ik gebeld die de verpleging dat mijn moeder helemaal in paniek was. Ze had op de gang en moordenaar zien lopen die in de oorlog (40-45) kinderen vermoord had. Alleen door met haar te praten en logisch te redeneren kon ik haar uit dat waanbeeld halen. Ondanks haar geheugenproblemen kon mijn moeder namelijk nog wel een normaal gesprek voeren en begrijpen wat er gezegd werd. Ze vergat het alleen weer erg snel. De verwardheid die ze ‘s nachts had, had ze overdag veel minder. Ik kon gewoon met haar praten over allerlei zaken van vroeger, dat wist ze nog redelijk precies. Ook als haar euthanasiewens ter sprake kwam dan wist ze precies waar het over ging. Ze werd dan zelfs fel en somde alle kwalen op die ze had. Ze liet duidelijk blijken dat dit voor haar geen leven meer was dat het waard was om geleefd te worden. Na meerdere gesprekken met de huisarts en de stagiair die daarbij aanwezig was, waarbij ik overigens alleen wat dingetjes aan hoefde te vullen omdat mijn moeder zelf het gesprek voerde was de huisarts ervan overtuigd dat mijn moeder echt euthanasie wilde en dat zij ook wist wat dit inhield. Uiteindelijk is mijn moeder gedurende de beoordelingsprocedure gezien door een psycholoog, een psychiater en de SCEN arts. Allen waren het er over eens dat mijn moeder niet depressief was en aan de criteria voldeed. Tijdens de gesprekken hebben we zelfs hartelijk gelachen om de humor die mijn moeder ondanks alle ellende nog had. Eind november 2015 hadden een gesprek met de huisarts waarin werd aangegeven dat alle rapportages binnen waren en dat ze allemaal positief waren. Vervolgens heeft mijn moeder te plaatse een datum afgesproken. Ze wilde het niet voor de kerstdagen omdat ze deze dagen niet wilde verpesten voor de huisarts en voor ons. Het werd dus ergens in januari 2016 maar niet op 11 januari want dan was haar moeder jarig en ze wilde haar verjaardag niet verpesten(!). Toen ik haar vertelde dat haar moeder al in 1975 was overleden vond ze 11 januari eigenlijk wel een mooie symbolische datum. Dus werd 11 januari 2016 de datum waarop mijn moeder afscheid zou nemen van ons en van het leven. Een aantal dagen later heb ik mijn kinderen geïnformeerd, die overigens van meet af aan wisten dat dit de wens was van hun oma, en de overige familieleden. Daags voor de kerst 2015 heen ik verlof genomen en zijn mijn kinderen en ik de laatste weken alle dagen, soms heel lang, bij haar geweest. Tweede kerstdag hebben we samen met mijn kinderen en mijn ex-vrouw gegeten in mijn moeders appartement. In de dagen voor 11 januari was het een komen en gaan van familie en vrienden die afscheid kwamen nemen van ‘Tante Sjaan’. Op 10 januari 2016 hebben we ‘s avonds samen gegeten, mijn ex-vrouw, mijn kinderen, mijn moeder en ik.
Op 11 januari 2016 waren we al vroeg bij mijn moeder. Mijn moeder moest nuchter zijn en mocht ook geen koffie drinken omdat dat opwekkend was. Ik heb toch op weg naar haar toe een zak cafeïnevrije koffiepads gekocht zodat mijn moeder in ieder geval nog wel een kopje koffie kon drinken. De afspraak was dat de dokter tussen twaalf en één uur langs zou komen om een infuusnaaldje te zetten en daarna naar de apotheek zou gaan om het drankje op te halen dat mijn moeder op moest drinken. Tegen twee uur zou ze dan terugkomen en dan zou het moment daar zijn. De hele ochtend hebben weer naar mijn moeders favoriete muziek geluisterd. Wij waren verdrietig en mijn moeder was druk bezig om iedereen te troosten. We hebben die ochtend nog leuke foto’s gemaakt van mijn moeder en nog kunnen vertellen hoeveel we van haar hielden net zoals zij veel van ons hield. We hebben allemaal uitgebreid afscheid kunnen nemen van haar.
Bij tweeën was de dokter er. Terwijl zij het drankje ging voorbereiden, een mix van een sterk slaapmiddel en een grote dosis spierverslapper, brachten wij mijn moeder naar haar bed en gingen op de stoelen zitten die wij rondom haar bed gezet hadden. De dokter kwam de slaapkamer binnen een gaf mijn moeder het glas met het drankje. Mijn moeder nam het drankje aan en ronk het achterelkaar op. Daarna hebben we mijn moeder allemaal nog een kus gegeven en ging zijn achterover liggen terwijl wij haar handen vasthielden. Al snel zakte mijn moeder in een diepe slaap. Niet veel later stopte haar ademhaling. Het was een paar minuten over twee. Op het moment dat mijn moeder overleed kwam er een kalmte over mijn kinderen, mijn ex-vrouw en mijzelf. Het was goed zo. Ook de huisarts, die mijn moeder al een aantal jaren kende als een assertieve patiënt die altijd precies wist wat zij wilde een wat niet, was het daarmee eens. Ik had op dat moment geen verdriet meer en heb sindsdien ook geen verdriet meer gehad. Ik mis haar wel, iedere dag nog, maar dat is geen verdriet. Verdriet is volledig overbodig want mijn moeder heeft afscheid genomen van ons en van het leven en zij heeft geen pijn en angst meer en ze is niet meer afhankelijk van anderen, precies zoals ze haar hele leven aangeheven heeft. Ik ben nog iedere dag blij voor haar.
Ik kan niet uitdrukken hoeveel respect ik heb voor deze arts en de wijze waarop zij mijn moeder in dit proces begeleid heeft. Ik realiseer mij dat het voor huisartsen niet eenvoudig is om dit te doen. In hun opleiding wordt hen namelijk alleen geleerd om mensen te genezen en niet om mensen te helpen. Helpen dat kan genezen zijn maar soms is genezing onmogelijk en dan moet een arts weten hoe hij iemand kan helpen. Voor mijn moeder, eens krachtig, zelfbewust en zelfstandig maar op het laatst een vrouw zonder toekomst, zonder heden en alleen nog een angstig, ver verleden was deze hulp er gelukkig wel.
Ik ben zelf inmiddels ook lid van de NVVE en ik ben bezig met het opstellen van mijn wilsverklaring.
Paul van Maanen, Den%20Haag